Zorlayıcı Gündelik Hayat

Çoğu ülkede olduğu gibi Türkiye’deki çocuklar arasında da gittikçe görünür hale gelen gelişimsel bir yetersizlik olarak otizm, sadece otizmli çocukları değil, söz konusu çocuklarla yaşayan ailelerin harcama kalemlerini, bedensel pratiklerini, mekân kullanımlarını, sosyal ilişkilerini, kamusal alanda var olma hâllerini, ritimlerini, benlik algılarını, duygularını, gündelik bilgiyle kurdukları ilişkiyi, dini yaşama şekillerini, kısacası bu ailelerin eylem alanlarını ve biçimlerini önemli derecede etkiler ve hatta yapılandırır. Somut bir şekilde; maddi kayıp yaşayarak, damgalanarak, olağandışı bir ritim paketi tarafından ele geçirilerek ya da fiziksel ve duygusal yorgunluğa maruz kalınarak hissedilen bu etki, en genel anlamıyla gündelik hayatın zorlayıcı bir şekilde deneyimlenmesine de neden olmaktadır.

Bu kitap, sosyoloji disiplininin temel meselelerinden olan sosyal eylem ve etkileşimi otizmli çocuğu olan ailelerin gündelik hayat ve sosyalleşme pratiklerini merkeze alarak tartışıyor. Çeşitli toplumsal yapıların bir ürünü olan, dolayısıyla tarihsel uzanımları bulunan bu pratikler, yalnızca bireysel ya da rasyonel tercihlerin sonucu olarak değil, aynı zamanda toplumsal konum, nesnel şanslar, sosyal ilişkiler, kültürel normlar ve değerlerin etkisiyle şekillenen yatkınlıklar sistemi ve kolektif eylem biçimleri olarak ele alınıyor.

Otizmli çocuğu olan aileler tarafından gündelik hayatın çeşitli katmanlarında ve farklı bağlamlarda hayata geçirilen birçok pratiği, onların sosyal kökenlerini, toplumsal konumlarını, cinsiyetlerini ve kültürel normlarını dikkate alarak inceleyen bu kitap, otizmli bir çocukla eylemde bulunurken ortaya çıkan çeşitli duygu ve düşünce biçimlerini olabildiğince somutlaştırarak görünür kılmayı deniyor. Dolayısıyla bu kitap, doğrudan pratiklere odaklanması ve aynı pratikleri tartışıp kavramsallaştırması bakımından sosyoloji disiplinine katkı sunup zenginleştirecek birtakım teorik ve metodolojik güzergâhlar da öneriyor.