Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (1924-1925)

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Firkasi’nin siyasal sürecini anlatan bu kitapta, usta tarihçi Erik Jan Zürcher, okurlara, bu partinin kökenleri ve eylemlerinden yola çikan bir inceleme sunuyor. Cumhuriyet tarihinin bu ilk çok partili yasam denemesinde, savastaki rolü nedeniyle önemi ve sayginligi tartisilamayacak olan bir lidere karsi ve ona ragmen muhalefet olmaya çalismanin ve daha sonra iktidar için verilen mücadelenin detaylarini bulacaksiniz.
Terakkiperver Cumhuriyet Firkasi (TCF), Türk siyasal yasaminin ilk bagimsiz muhalefet partisi girisimidir. Cumhuriyetin kurulus döneminde iktidar için yapilan mücadelenin sekli, en açik biçimde bu muhalefet partisinin varliginda gözlenir. Savastaki rolü nedeniyle önemi ve sayginligi tartisilamayacak olan bir lidere karsi ve ona ragmen muhalefet olmaya çalismak, kendi düsüncelerini, politik perspektifini açiklamak ve bunun propagandasini yapmak ve nihayetinde siyasal iktidari elde etmek için mücadeleye girismek... terakkiperver Cumhuriyet Firkasi bugün dogal karsilanan bir siyasal mücadele yöntemi olarak sayilacak adimlari atarken, partinin varligi hegemonik siyasal elit tarafindan bir ihanet sebekesinin girisimi ve komplosu olarak algilandi. O dönemki siyasal iktidar ve en önce de Mustafa Kemal, sürecin en basindan itibaren, böyle bir muhalefet partisini emelleri gizli bir grubun- yani eski Ittihatçilarin, ordu kumandanlarinin, padisah ve hilafet yanlilarinin içinde oldugu bir fesat toplulugunun- girisimi olarak algilamayi tercih etti. Izmir Suikasti davasiyla baslatilan siyasal temizlige giden yolda TCF deneyimi, bir yandan siyasal alanin hakimiyetinin kimlerde oldugunu gösterirken, diger yandan iktidara siyasal “hasimlarini“ seçme ve bertaraf etme imkani sundu.
(Tanitim Bülteninden)