Niğbolu'dan Mohaç'a

Ortaçağ Avrupa’sının en kritik dönemlerinden birine odaklanan Niğbolu’dan Mohaç’a, Osmanlı İmparatorluğu ile Macar Krallığı arasındaki muharebelerin, bu iki bu¨yu¨k gu¨ç arasındaki etkileşimin tarihini gözler önu¨ne seriyor. Tamás Pálosfalvi, Macarca en gu¨ncel kaynaklardan faydalandığı çalışmasında, Tu¨rkçe literatu¨rde şimdiye kadar yer almayan belgelerle Osmanlı-Macar ilişkilerine dair yeni bakış açıları getiriyor.

Pálosfalvi, Ortaçağ Macar Krallığı’nın çöku¨şu¨nu¨n ardındaki temel nedenin Jagiellon yönetiminin zayıf otoritesinden ziyade, Osmanl›’nın tartışmasız askerî ve artan malî u¨stu¨nlu¨ğu¨ olduğunu savunuyor. Osmanlı ile Macarlar arasındaki ilk temaslardan Varna seferine, Kral Mátyás’ın stratejik manevralarından Belgrad kuşatmalarına kadar pek çok önemli olayı detaylandırarak, bu¨yu¨k muharebelerin ardındaki sebepleri ve sonuçlarını sorgularken, Macaristan’ın Osmanlı karşısındaki bu¨yu¨k yenilgisinin ve sonrasındaki dönu¨şu¨mu¨n derinliklerine iniyor. Niğbolu’dan Mohaç’a uzanan bu tarihsel su¨reci şekillendiren unsurlar sadece askerî zaferler değildi, alınan stratejik kararlar ve iktisadi imkânlar da bu mu¨cadelenin en az muharebeler kadar önemli dallarıydı.

Halil İnalcık’ın kurucu editörlu¨ğu¨nde başlayan ve Suraiya Faroqhi ve Boğaç Ergene gibi editörlerin danışmanlığında su¨rdu¨ru¨len The Ottoman Empire and Its Heritage: Politics, Society and Economy (Osmanlı İmparatorluğu Mirası: Siyaset, Toplum ve Ekonomi) serisine dahil olan Pálosfalvi’nin bu titiz çalışması yalnızca askerî tarih değil, aynı zamanda strateji, iktisat ve siyaset u¨zerine de önemli bir kaynak. Ortaçağ Avrupa’sının şekillenmesinde belirleyici rol oynayan bu dönemi daha önce hiç olmadığı şekilde yeniden ele alan kitapta okur, Osmanlı İmparatorluğu ile Macar Krallığı arasındaki ilişkilerin bilinmeyen yönlerini keşfetme imkanı buluyor.