Mutlu Prens

Vautrin, Rastignac, Birotteau ve siz Honoré de Balzac, bağrınızdan yarattığınız bütün karakterlerden daha kahraman, daha sade, daha romantik ve daha şairanesiniz.

Baudelaire

Bildiğimiz 19. yüzyıl büyük ölçüde Balzac’ın icadıdır.

Oscar Wilde

Honoré de Balzac, olağanüstü gözlem yeteneği ve insan doğasını derinden kavrayışıyla, klasik roman türünün tartışmasız en önemli ustalarından biri olarak kabul edilir.

Marcel Proust

Bir anekdota göre Mart Devrimi (1848) günlerinde Balzac, politik olaylara sırtını dönmüş, masasının başına oturup demiş ki: ‘Hadi bakalım, gerçekliğe geri dönelim.’

Uydurulmuş bile olsa, Balzac’ı çok doğru şekilde yansıtan bir öykü. Böyle bir hareket, Beethoven’ın son döneminde pijamalarını bile çıkarmadan, öfkeyle homurdanarak, odasının duvarlarına do diyez minör dörtlüsündendev notalar yazmasına benzer. Paronayada olduğu gibi, öfke ve sevgi iç içe geçmiştir. Doğanın ruhları da insanlara aynen böyle oyun oynar ve yoksullara yardım eder.