Kahramanmaraş Depremi Memoratları

6 Şubat 2023’te meydana gelen ve on bir ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremler, yol açtığı can ve mal kayıpları açısından yalnızca Türkiye’nin değil dünyanın da en yıkıcı afetlerinden biri olarak kayıtlara geçmiştir. “Asrın felaketi” olarak anılan bu afetten sonra yaşanan büyük yıkım, can kayıpları, enkazdan kurtuluş hikâyeleri, olumsuz hava koşulları, yardım seferberliği, afetlere karşı alınacak önlemler, olası depremler gibi pek çok konu uzun bir süre boyunca kamuoyunun gündemini teşkil etmiştir. Depremle ilgili gündeme gelen bir diğer konu da insanların deprem öncesinde, sırasında veya sonrasında yaşadıklarını ifade ettikleri doğaüstü tecrübeler olmuştur. Hem medya kanallarına yansıyan hem de toplum içinde sözlü olarak dile gelen bu hikâyeler halk edebiyatının “memorat” türü kapsamındadır.

Bu çalışma deprem tanıklarının olağanüstü tecrübelerinin sahadan derlenmesi ve memoratların tematik ve teorik çerçevesini yeni açılımlarla izah etme gayretiyle ortaya konmuştur. Çalışma kapsamında derlenen; rüyalar, sezgiler, metafizik yardımlar, ilahi müdahaleler ve doğaüstü varlıklarla karşılaşmalar gibi temalar etrafında şekillenen memoratlar toplumun afet travmasıyla başa çıkma biçimlerini, halkın felaketi anlamlandırma yollarını ve kültürel belleğin bu süreçlerde nasıl işlediğini gösteren önemli kültürel varlıklardır.