İstanbul’dan Adriyatik'e

Venedik Cumhuriyeti’nin, Ortaçağ’da sahip olduğu gücün temel dayanağı denizlerde sürdürdüğü ticarî hegemonya olmuştur. Hatta bunu onların varlık sebebi şeklinde ifade etmek de mümkündür. Cumhuriyet'in, Adriyatik’ten Karadeniz’e dek uzanan siyasî ve ticarî hâkimiyeti için en ciddi muhatabı Bizans İmparatorluğu’dur. Taraflar arasındaki münasebetlerin en önemli belirleyicisi ise Bizans’ın içinde bulunduğu siyasî ve buna bağlı gelişen ekonomik açmazlar idi. Bahse konu problemleri aşma konusundaki yetersizliği, İmparatorluğu Venedik’e mecbur bırakmıştır. Böylelikle de Venedik’in bahse konu denizlerdeki hegemonyasının yolu açılmıştır. “Krysobull” adı verilen İmparatorluk fermanlarıyla Cumhuriyet’e tanınan ticarî imtiyazlar müteakip süreçte onlar için vazgeçilmez bir ayrıcalığa dönüşmüştür. Öyle ki Venedik, İmparatorluğun yıkılışına kadarki süreçte bu ayrıcalıkları kaybetmemek adına elindeki her türlü imkânı kullanmıştır. Elinizdeki bu kitapta Bizans İmparatorluğu ve Venedik Cumhuriyeti arasında daha çok ikincilerin ticarî çıkar kaygıları üzerinde şekillenen ve dostluk-düşmanlık arasında gidip gelen ilişkiler söz konusu ticarî imtiyazların ışığı altında ele alınmıştır.

Prof. Dr. Aydın USTA