Dördüncü Devrim

Bilim tarihinde bazı isimler var ki onlar sadece tarihin bir kesitinde yaşamış birer isimden ibaret değil. Onlar asırlara damgasını vurmuş birer otorite olarak kabul görmu¨şlerdir. Orta Çağ felsefesinde Aristoteles, astronomisinde Ptolemaios, matematiğinde Öklides, mekaniğinde Archimedes ne ise tıbbında da Galenos odur. 2. yu¨zyılın en önemli siması Galenos, Orta Çağ tıp paradigmasını belirleyen ilk otoritedir. Modern tıbbın teşekku¨l etmeye başladığı evreye kadar onun hem Orta Çağ İslâm tıp geleneğini hem de Batı Orta Çağ tıp geleneğini etkilemiş hatta belirlemiş olduğu açıktır.
Kurtubalı filozof ve hekim İbn Ru¨şd de tıp sahasında etkili isimlerden biridir. Kendisinden önceki otoritelere karşı bu¨yu¨k bir kadirşinaslık duygusuna sahip olmakla birlikte sıkı bir eleştirmendir. Onun hemen her eserinde rastladığımız eleştirel ve sorgulayıcı yönu¨ derin bir hayranlık uyandırmaktadır.
İki bölu¨mden ve baba-oğul iki tıp uzmanının yazılarından oluşan bu eserlerin birinci bölu¨mu¨nu¨; İbn Ru¨şd’u¨n, Galenos’un Elementler, Mizaç, Doğal Yetiler, Hummalar, Hastalıklar ve Semptomlar adlı eserleri u¨zerine orta şerhleri oluşturuyor. İkinci bölu¨mde ise İbn Ru¨şd’u¨n mizaç sınıfları, hummalarda nöbet ve yatışma zamanı, panzehir, sağlığın korunmasına ilişkin makaleleri ile Ebu Muhammed Abdullah’ın biri tedavi yöntemini diğeri bilgi ve bilimin imkânını sorguladığı iki makalesi yer alıyor.