Denizkızı Eftalya

Sesinden a^deta bir do¨nemin ruhu yansıyan bir isimdi Denizkızı Eftalya:
Bog?azic¸i’nin ta kendisiydi, nefesiydi; Bog?az’da yankılanan, plaklara kaydedilen
sesi bir do¨nemin eg?lence yas¸amına damga vurmus¸tu.
Bilen Is¸ıktas¸, kapsamlı aras¸tırması Denizkızı Eftalya’da Tu¨rkiye’nin ilk assolistinin
yas¸am o¨yku¨su¨ndeki sis perdesini aralıyor, birc¸ok yeni belge ve bilgiyi go¨zler
o¨nu¨ne seriyor: Bir Rum kızı nasıl en bu¨yu¨k yıldızlardan birisi haline geldi? Nasıl bir
mu¨zik c¸evresine sahipti? Osmanlı’nın c¸o¨zu¨lu¨s¸u¨nden Cumhuriyet’in modernles¸me
su¨recine uzanan gu¨nlere nasıl tanıklık etmis¸ti? Do¨nemin sosyal, ku¨ltu¨rel arka
planında, gu¨ndelik yas¸amında neler oluyordu?
Denizkızı Eftalya portresinin nasıl bir zeminde s¸ekillendig?ini ortaya koyan
Is¸ıktas¸, Tu¨rkiye’deki eg?lence ve mu¨zik du¨nyasındaki deg?is¸imi de onun u¨zerinden
okuyarak c¸ok boyutlu bir c¸alıs¸maya imza atıyor. Huzurunda defalarca konser
verdig?i Mustafa Kemal Atatu¨rk’ten Na^zım Hikmet’e, Safiye Ayla’dan Afife Jale’ye,
sazendelerden gazetecilere onlarca kis¸inin Eftalya’yla kol kola bir resmigec¸idini
sunuyor.
Yas¸arken efsaneye do¨nu¨s¸mu¨s¸ Denizkızı Eftalya’nın go¨lgede kalmıs¸ yas¸amının
panoraması...
“Bilen Is¸ıktas¸’ın kapsamlı ve incelikli aras¸tırması sayesinde efsunlu Denizkızı’nın
yas¸amına yoldas¸lık ederek onun sihrinden bir parc¸ayı kendi yas¸amlarımıza
katıyoruz. Dahası, bu yas¸amı go¨ru¨nmezlikten kurtaran yazarın umudunu
paylas¸arak Eftalya’nın sesinin Ege’nin iki yakasındaki halkların dostlug?unda
yankılanacag?ını du¨s¸lu¨yoruz.”
Prof. Dr. Fatmagu¨l Berktay