Bir Muz Bazen Sadece Bir Muzdur

Sanatı nasıl tanımladığımız çokça soru konusu edilir ama bir sanat yapıtına nasıl yaklaşmamız gerektiği üzerinde genellikle durulmaz. Sanki yapıt kendini anlatma yeteneğine sahipmiş ve bütün çağlar boyunca anlamı orada durup bizi beklemekteymiş gibi davranılır. Oysa sanat tarihi bunun tersini söyler bize; bir yapıtın anlamı olduğu kadar, adına sanat dediğimiz şey de çağlar boyunca değişir.
Çağdaş sanat yapıtları 1960’lardan bugüne dek sürekli hedef tahtasındaydılar. Ancak ne yazık ki üzerlerindeki eleştiri çoğunlukla sanat piyasasının bu yapıtlarla kurduğu ilişkinin dışına çıkmadı. İşin kötüsü, sanat piyasası ve onu oluşturan kurumsal donanıma duyulan kuşku, sonunda çağdaş sanatın taşıdığı avangard çekirdeğe, sanatı yaşamın kendisi haline getirme özlemine yönelerek sonuna dek muhafazakâr “Bu da sanat mı?” cümlesinde son buldu.
Maurizio Cattelan’ın duvara bantlanmış gerçek bir muzdan ibaret olan Comedian işi üzerine de benzer bir heyula hasıl oldu. Çağdaş sanat ve sanatçı, kara para aklayan bir dolandırıcıdan kapitalizmin kör uşağı olmaya dek pek çok itham altında kaldı. Bu kitap Comedian’ın sanat tarihi ve piyasasında açmaya yeltendiği infiale kimi dipnotlar düşme ve avangard lehine bir hücum denemesidir.