Almanca Seyahatnamelerde Osmanlı Şehirleri 1850-1912

Seyahatnameler tarihyazımında kaynak olarak pek sık kullanılmasa da, gerçekte yazıldıkları döneme dair son derece zengin bir bilgi, gözlem ve
izlenim dağarcığı sunabiliyorlar. Aysel Kaya, Almanca Seyahatnamelerde Osmanlı Şehirleri 1850-1912 ’de, 19. yu¨zyılın ikinci yarısı ile 20. yu¨zyılın başı
arasında farklı amaçlarla Osmanlı İmparatorluğu’nu ziyaret etmiş Alman ve Avusturyalı seyyahların izini su¨rerek alana önemli bir katkıda bulunuyor.
Kimi haber edinme ve casusluk amacıyla, kimi de bilimsel araştırma ya dayeni yerler keşfetme merakıyla u¨lkeye gelen kişilerin gözu¨nden ekonomiden
coğrafyaya, sosyal yaşamdan mimariye ayrıntılı tasvirlerde bulunuyor. Ortaya, hayatın her alanında modernleşme sınavı verirken sıkı bir
dönu¨şu¨mden geçen Osmanlı toplumunun dinamik ve canlı bir portresi çıkıyor.

“Bu kitabın yazımında ele alınan seyahatnameler, birçok disiplini kapsayan oldukça geniş bir dönem panoraması sunuyorlar. Özellikle 1850-1912 yılları
arasında Osmanlı toplumunun şehirdeki ve kırsaldaki gu¨ndelik hayatının, diğer devletlerle ilişkilerinin ve u¨lkenin ekonomik yapısının anlaşılması
bakımından bu seyahatnameler önemli yer tutuyorlar. Kitapta ‘seyahatname’ olarak adlandırılsa da, bunların aslında sıradan eserler olmadığını
vurgulamak gerekir. Zira bu eserleri yazanlar, yani ‘seyyahlar’ sıradan insanlar değildi. Dönemin Osmanlı toplumunu ve Anadolu’yu derinlemesine bir
bakışla anlatmışlardı.”

AYSEL KAYA